Camino de Santiago

Onlangs heb ik een groot werk afgeleverd: de Camino de Santiago. Het is 270 cm breed en 50 cm hoog. De opdrachtgevers zijn naar Santiago de Compostella geweest, en hebben de beroemde pelgrimstocht gemaakt.

Ze lieten hun zes kinderen achter ( hier te zien als zes cipressen) en gingen samen op route. Door de bergen en dalen ging de route en uiteindelijk bereikten ze Santiago. Ze kwamen ook bij de Atlantische kust waar Finisterre ligt (in de vroegere Romeinse tijd letterlijk “einde van het land”) en rustten daar op het strand.

In het centrum van de afbeelding symboliseren bloeiende lotus-bloemen de liefde.

Het hangt sinds kort in hun woonkamer tegen de inkijk vanuit de straat en is als zodanig effectief!

Het is heel moeilijk om een mooie foto van zo’n werk te maken. In het echt is het onvergelijkbaar veel mooier. Mijn andere werken fotografeer ik onder geconditioneerde omstandigheden, en met een uitgekiende belichting. Bij dit werkstuk is dat vanwege de omvang door mij niet te doen.

Ik vond het fijn dit te maken

Reiki Frieda

We leerden Frieda kennen toen ze al vijf jaar “schoon” was na de chemotherapie.

Toen kreeg ze het (!) opnieuw en maakten we dit voor haar. Kort erna stierf ze.

Zie hier de video die voor haar nog juist op tijd gereed kwam:

[embedplusvideo height=”281″ width=”450″ standard=”http://www.youtube.com/v/HXnGPmcCm3U?fs=1″ vars=”ytid=HXnGPmcCm3U&width=450&height=281&start=&stop=&rs=w&hd=0&autoplay=0&react=1&chapters=&notes=” id=”ep9324″ /]

Glas-in-lood werkstukken van deze site

 U wilt een van de werkstukken op deze site bezitten ?

  1. Als het werkstuk nog in bezit is, dan kunt u het werkstuk en de andere die er nog zijn in het echt zien. Dan zijn ze veel en veel mooier dan op deze foto’s, als het echte licht er doorheen valt.
  2. Trouwens: ieder werkstuk wordt door mij gesigneerd en gedateerd, onzichtbaar voor die het niet weet, wel zichtbaar en niet storend.
  3. Als het er niet meer is kan het opnieuw gemaakt worden. Dat doe ik niet vaak en in principe is ieder ontwerp bedoeld voor eenmalige realisatie, maar het kan.
  4. Het adres is: Apollo-11 laan 19, 6123 BA te Holtum. Mijn emailadres is vmeel75@hetnet.nl en telefoonnummer 046-4856205.

Werkstuk in opdracht

U wilt een idee van uzelf in glas in lood vervaardigd hebben.

-1-

Als u dat wilt kan het zijn dat u een heel gedetailleerd idee hebt en precies weet wat u wilt. In dat geval geeft u die wens door en ik maak een ontwerp voor de glas-in-lood uitvoering. Dat kan weer aangepast worden totdat het naar wens is. Daarna maak ik een technische werktekening met de exacte maten en verhoudingen. Ik vervaardig het werkstuk en u krijgt tussentijds info over de voortgang. Bij het feitelijk maken van het werkstuk kan op ondergeschikte punten afgeweken worden van het ontwerp, qua kleur of loodlijnen, e.d.. Dit gebeurt alleen als dat technisch of esthetisch beter uitkomt en niet als afgesproken is dat het exact volgens tekening moet gebeuren. Het werkstuk kan na gereedkoming dan in Holtum (nabij Sittard) afgehaald worden.

-2- Het kan ook zijn dat u een globaal idee hebt, of nog minder. Dat is wat mij betreft ook prima en dan verloopt het proces net zo als hierboen beschreven, misschien met een paar contacten over en weer extra.

-3- De betaling in beide gevallen gebeurt contant bij overhandiging van het werkstuk. Het werk kost een relatief dure investering in uren en materialen en daarom geldt een vooruitbetaling van 175 euro voordat concreet aan het ontwerp wordt gewerkt. Dit kan meer of minder zijn, afhankelijk van de omvang van het project. Een definitieve prijsopgave wordt niet vooraf gegeven, maar pas nadat het ontwerp is vastgesteld. Eerder is dit niet op reele wijze mogelijk. Als u toch een ruw idee van de prijs wilt hebben, kunnen de prijzen op deze site een idee geven.

Glas-in-lood in dubbel glas.

 Het werkstuk kan in dubbel glas gemonteerd worden. Normaliter echter alleen als dit van te voren afgesproken is, omdat dan andere techniek nodig is.

Het werkstuk wordt hierbij aan weerszijden ingepakt in 4 mm dik glas in de fabriek in zuid limburg.

De voordelen zijn groot:

Als het werkstuk de afscheiding met de buitenlucht moet vormen is het altijd waterdicht! Het is dan ook perfect beschermd tegen storm, doorbuigen, oxideren, vervuiling, breuk, etc.

Andere voordelen zijn natuurljik de isolatie tegen koude en geluid.

Nadeel is dat de prachtige schittering van het licht door het gekleurde glas met de glasstruktuur door dubbel glas wat minder wordt.

Als het werkstuk alleen binnen wordt opgehangen is dit allemaal niet nodig.

De kosten van het monteren in dubbel glas zijn relatief beperkt, zeker gezien de genoemde voordelen. Ik zorg dat het werkstuk aan u geleverd wordt in dubbel glas. De fabriek geeft geen garantie zoals bij normaal dubbel glas zonder glas in lood.

De nieuwe site

Ik ben er nu drie dagen druk mee geweest en heb de nieuwe site een heel eind in de richting die ik wil.

Mijn andere site zal ik t.z.t. opdoeken. Daar kon ik toch niet alles kwijt op de manier die ik wilde.

De belangrijkste reden van deze nieuwe site is dat ik er Powerpoint-presentaties en animatiefimlpjes op kan plaatsen.

Ik wil beelden en geluiden die een gedachte verbeelden en dat laten uitmonden in een glas-in-lood werkstuk.

Wat nu in de categorie Video staat is een eerste prille start. Ik had al met heel veel inspanning een Flash-film gemaakt “de schijn van de dood”, maar het lukt me niet goed om daar een versie van te maken die het zonder een Flash Player ook doet.

Vrijheid

VRIJHEID

Gevangenis en vrijheid

Ik ontmoette eens een Vlaming. Die zat de helft van het jaar in de gevangenis, vrijwillig.  Die zei: “in het voorjaar kom ik eruit en geniet van het leven. Ik rommel wat en scharrel mijn kostje, maar belastingen en zo betalen, dat doe ik niet. Als ik genoeg schulden niet betaald heb wordt ik in de winter in de gevangenis gezet. Daar heb ik onderdak, warmte, het eten wordt me gebracht, mijn kleren gewassen, ik ga wat sjoelbakken en hoef nergens voor te zorgen. Allemaal gratis en ik voel me daar perfect bij. Je hebt trouwens een perfecte dag uitgekozen: vandaag hebben we lekker frites bij het eten.”

Conclusie: Vrijheid is erg relatief.

================

Wat is vrijheid?

Volgens het algemeen heersende filosofische denken van de laatst eeuwen (fysicalisme) is vrijheid een illusie, want vrijheid is niet meer dan oorzaak en gevolg van processen in de hersenen. Er is volgens hen immers maar één substantie materie en geen ziel en geest.

Volgens mij is het anders: Vrijheid is de situatie waarin je

–1- zelf bepaalt wat je wilt  (ik bepaal of ik al dan niet in de gevangenis wil zitten) en

-2- waarin je zelf bepaalt of je die keuze effectueert. ( Ik bepaal zelf of ik al dan niet in de gevangenis ga).

En verder: de vrijheid van willen is onbeperkt, vrijheid van kunnen is beperkt.

Vrijheid is onafhankelijk zijn van de macht of de wil van een ander of van iets anders dan je eigen wil, niet slaaf zijn.  Dit is negatief geformuleerd, en positief is het: zelf bepalen wat je wilt en zelf bepalen dat je dat zult doen.

Ik meen dat er sprake is van het beleven van vrijheid als:

-1- je het tegenovergestelde echt ervaren hebt

Als je altijd gezond bent geweest en nooit ziek of gewond dan weet je niet wat ziek-zijn is. Als je altijd alles hebt gehad wat je hart begeert dan weet je niet wat armoede is. Als je nooit gevangen bent geweest, of slaaf, of verslaafd of onderworpen aan de wil van een ander, dan weet je niet wat vrijheid is.

Hoe meer je het tegengestelde ervaren hebt hoe meer je vrijheid waardeert.

-2- je ook met je gevoel vrij bent
Als je gevangen bent ben je objectief gezien onvrij maar als je je niet onvrij voelt dan ben je toch vrij. Als je slaaf bent maar je hebt daar helemaal geen probleem mee, en je vind die situatie vanzelfsprekend en je voelt je er gelukkig bij dan kun je toch vinden dat je in vrijheid leeft, je bent immers altijd nog vrij om te willen en te denken.  Als je de dingen die je moet doen (onvrijheid door dwang) met plezier doet, beleef je het niet als onvrij en ben je daardoor ook niet onvrij.

-3- je geen ongewenste belemmeringen en begrenzingen kent

Ongewenste belemmeringen zijn persoonlijk, wat voor de een ongewenst is, is voor de ander geen punt. In het kloosterleven zijn er tal van belemmeringen ( je mag dingen niet,  je moet andere dingen nu weer net wel). Als je dat allemaal prima vind dan maakt dat jou niet onvrij. Als je dat ongewenst vind dan ben je onvrij.

De samenleving heeft wetten als belemmeringen en begrenzingen aan het handelen, als je die wetten prima vind is er geen beperking van je vrijheid want je voelt dat niet zo. Als je het met wetten niet eens bent voel je je onvrij want onderworpen aan de wil van een ander. In Oost Duitsland voelde de een zich zo onvrij dat hij zijn leven riskeerde om te vluchten en de ander voelde zich vrij. Ook ongeschreven wetten zijn er, nog meer dan wetten, maatschappelijke codes en sociale controle, en die hebben hetzelfde effect.

-4- je die vrijheid kunt beleven zonder schadelijke neveneffecten

Je kunt lak hebben aan maatschappelijke codes, er staat geen wettelijke sanctie op. Maar als je die codes overtreed krijg je wel de maatschappelijke reactie die vervelend kan zijn en dus effectief onvrijheid oplevert.

Als je vervolgens geen probleem hebt met de mening van anderen en hun reacties: dan ben je vrij ondanks het bestaan van maatschappelijke codes.

Er is vrijheid van meningsuiting maar je kunt er ook om vermoord worden.

Onbeperkte vrijheid is er dus wel voor het formele (vrijheid van willen) maar niet voor het materiële (vrijheid van doen).

================

Over innerlijke vrijheid.

Dwangmatigheid is een vorm van onvrijheid.  Het is een psychische toestand met hinderlijke denkbeelden die zich opdringen en die kunnen leiden tot dwanghandelingen.

Als dit jezelf of jouw omgeving hindert ben je effectief onvrij.  Maar zolang dit jezelf en niemand anders hindert en geen ongewenste gevolgen heeft hoeft dit de mate van vrijheid niet te beperken.

Verslaving is het onderworpen zijn aan een middel of een situatie, je bent dan een slaaf ten opzichte van dat middel en dus onvrij. Ook hier geldt: als het noch jou noch iemand anders hindert ben je niet effectief onvrij. Vroeger was vrijwel iedereen verslaafd aan roken, het was maatschappelijk normaal en geen probleem, men was dus wel verslaafd maar niet effectief onvrij.

Eisen aan jezelf stellen. Het najagen van rijkdom, bewondering door anderen, schoonheidsideaal, macht, bezit, geld, status. Dat alles maakt onvrij. Je bent een slaaf van geldzucht, van een slankheidsideaal etc. als je aan het najagen van deze dingen verslaafd bent en er niet zonder meer mee kunt stoppen. Zolang je het met plezier doet en je er zonder meer mee kunt stoppen als je dat wilt kun je je vrij voelen.

Hoe meer je hebt hoe minder vrij je bent: met het bezit stijgen de zorgen.

Iemand die helemaal geen eisen stelt is maximaal vrij wat dit betreft.

=============

Tot dusver vrijheid in relatie tot de omgeving, nu innerlijke vrijheid

Waarom is vrijheid zo belangrijk?

Zoals gezegd: er is geen absolute vrijheid en iedereen ervaart het anders. En toch is deze zo ongrijpbare en wisselende vrijheid heel vaak de reden om liever de dood te riskeren dan de situatie te accepteren. Vrijheid kan dus belangrijker zijn dan het allerkostbaarste: het leven. Waarom? Wij zijn pas gelukkig als we beide vormen van vrijheid hebben: wij kunnen niet zonder de materiële vrijheid.

Vrijheid bij mensen

 

Er is een vrijheid van willen en een van effectueren. Wat is de eigenlijke kern van de vrijheid van willen. Stel je voor dat iemand in de gevangenis niet de vrijheid had om bij zichzelf te overwegen of hij al dan niet weg zou willen, maar dat dat een onveranderlijk gegeven was. Dan zijn we bij het soort dwang aangeland dat dieren ervaren: als zij in de vrachtwagen moeten, hebben zij geen innerlijke ruimte van een keuze om dat wel of niet te willen. Bij hen is het gewoon soortbepaald: koeien willen de vrachtwagen niet in, daar hebben ze zelf niets in te kiezen. De koe kan zich niet tegenover haar eigen innerlijke ‘drive’ plaatsen, de mens heeft echter de ruimte om zich tegenover zijn eigen primaire ‘drive’ te plaatsen en dan… te beslissen.

Wat doen we met vrijheid?

We kunnen vrijheid misbruiken. Dan lopen we het risico dat we de vrijheid kwijtraken in de gevangenis. We raken dan de materiele vrijheid kwijt, de formele vrijheid, de vrijheid om te willen, raken we nooit kwijt.

In de christelijke traditie werd het doel van de vrijheid altijd ingevuld vanuit de wezenlijke gerichtheid op God: (God dienen is vrijheid). Dit heeft veel van een contradictie weg. Een ander doel zou kunnen liggen in het aangaan van goede, liefdevolle intermenselijke relaties of het nastreven van rechtvaardigheid voor iedereen.

================

De morele kant.

Vrijheid is een groot goed, maar heeft ook een morele kant.

Misbruik. Je kunt de vrijheid ook verkeerd gebruiken en er anderen mee hinderen of schade aandoen. Op tal van manieren kun je de omgeving (mensen, dieren, aarde) kwetsen.

Verantwoordelijkheid. Je kunt ook je verantwoordelijkheid nemen als jouw vrijheid of de vrijheid van anderen of de leefomgeving belemmert wordt, beschadigd wordt of afgenomen wordt.

Ego. Bij een ongeremd gebruik van jouw vrijheid kun je je asociaal en egoistisch gaan gedragen.

================

Vrijheid in het taalgebruik

Je zegt tegen een gast “Kom erin en voel je vrij , doe alsof je thuis bent“

Je overschrijdt een grens, trekt bijvoorbeeld een kast open en zegt “Ik ben zo vrij”

Je bent spontaan en “ongedwongen”

Je zegt tegen iemand met teveel eisen: “vragen staat vrij”

Twee mensen samen “vrijen”, voelen zich vrij om te doen wat ze willen.

Als je kunt doen wat je wilt ben je “vrij als een vogel”

Daar geldt “vrijheid blijheid”

“Met het bezit stijgen de zorgen”, en dan ben je minder vrij ondanks je bezit.

Bij een gelegenheid “iemand vrijhouden”, dan is die ander vrij om te nemen zonder een tegenprestatie te hoeven geven.

Als je “vrijaf neemt”, hoef je niet te doen wat een ander oplegt.

================

Ultiem

De ultieme vrijheid is gesymboliseerd op deze foto:

-vrij van zwaartekracht en fysieke beperkingen

-graag doen wat je wilt en doen wat je graag wilt

-vrij zijn om te zijn zoals je bent en die je bent

-midden in de vrije natuur

-vrij als een vogel (geen grenzen en hekwerken)

Piet van Meel

vmeel75@hetnet.nl

Martha’s geheime droomdans

Martha’s geheime droomdans

 

Martha liep door de tuin, het was een grote ommuurde tuin, meer een park.

Er liepen wandelpaden door de tuin met dikke forse bomen erboven en in het midden een open lege ruimte. De muren eromheen waren strak en degelijk.

“Houden ze mij buiten of de anderen binnen, of houden ze mij binnen en de anderen buiten?”  Dit dacht ze vaak, vroeger, toen ze nog niet zolang in het klooster was. Ze wist toen alles nog niet zo zeker, of ze hier wel moest zijn en of deze tuin en dit klooster voor haar binnen of buiten zou zijn. Binnen of buiten de leefwereld die ze wilde en waar ze zich moest thuis voelen.

Nu was het al weer decennia verder en kwamen de gedachten meer als lieve herinneringen aan vroeger. Aan toen ze nog een jong meid was. Nu liep ze hier heel anders. Nu was ze klein. Ze liep wel niet gebogen en nog met een rechte rug, maar haar nek was, leek het wel, geknakt en haar hoofd hing half naar voren. Misschien is dat wel symbolisch voor mijn leven, dacht ze wel eens als ze zichzelf in een ruit gespiegeld zag. Geknakt en toch met rechte rug…

 

De winter was voorbij , maar de lente was nog niet in de lucht. Alle leven was nog verstopt  en de eerste tekenen van groen zouden pas over een paar weken naar buiten komen. Het was fris, maar niet echt koud , ze was weer gewend aan een frisse temparatuur door het wandelen buiten in de laatst wintermaanden.

 

Het werd tijd om naar binnen te gaan, daar had ze geen klok voor nodig, ze wist wanneer het de tijd was voor de vespers, het avondgebed binnen in de kapel, samen met haar andere 23 medebewoonsters.

 

Ze gleed langzaam naar binnen, de trap op en door de deur van de kapel. Ze ging op haar vaste plaatsje zitten en keek naar de gekleurde ramen. Het waren prachtige ramen en in al die tientallen jaren hadden ze haar nog nooit verveeld. Altijd werd ze opnieuw gegrepen door de willekeurige lijnen, kleuren en schitteringen van het licht. Bij iedere andere soort belichting door de zon of de wolken waren de lichtbrekingen in het glas anders en kwam er een ander beeld te voorschijn. Bij het kijken naar die ramen speelde ze ongebreideld met haar fantasie.

 

Ze mocht niet langer kijken want de gezangen begonnen en zij moest daaraan meedoen.

In het begin had ze de vespers vreselijk gevonden. De eentonige melodieen waren letterlijk een-tonig. Afgrijselijk was de melodie, die dat woord niet verdiende. De stemmen waren vals en ze begreep niet dat daar niet eens iets aan gedaan werd. Ze ergerde zich daaraan kapot, in de zestiger jaren. Maar nu niet meer. Ze hoorde niet meer hoe vals het was. Ze hoorde het helemaal niet meer, want ze had een truuc ontdenk, ook in die zestiger jaren. Ze hield zichzelf voor dat ze het ruisen van de branding op het strand hoorde. Ze zong mechanisch mee. Haar eigen zelf deed niet mee. Een automatiek in haar lichaam vervulde de maatschappelijk vereiste functie van knielen, zingen, staan . Maar zelf zelf was ze daar niet bij. Het zingen was als haar spijsvertering, die ging ook buiten haar weten om rustig door. Niemand hoefde te weten van haar echte beleven tijdens de vespers.

 

Ze beleefde dat ze aan de piano zat. Het was verder in het seizoen, begin mei. Het was in het begin van de avond en het was lekker warm en de tuindeuren stonden open. Ze was nog pas twintig jaar en speelde thuis. Ze keek uit op de grote tuin en speelde voor haarzelf en de natuur, daar buiten. Voor de bomen en de vogels, voor de bloemen en het gazon. Haar vingers raakten de toetsen zacht Een lichte druk was voldoende. De melodie was in haar hoofd. Iedere volgende klank en beweging was al van tevoren in haar. De emotie van de lijn van de muziek zat in haar hoofd en vlak voordat de vingers de toetsen raakten wist zij wat  haar oren zouden gaan horen En heel kort erna hoorde ze het ook, precies zoals het heel even ervoor in haar hoofd al te horen was geweest. Zij hoorde de klanken al van tevoren en in de korte tijd voordat zijn de klanken realiseerde, verbond ze die met haar gevoel.

Als zij een teder gevoel had werd die klank precies zo, en als zij enthousiasme voelde evenzo. Haar gevoelens deinden mee op de melodie. Zij bracht haar gevoel in de klanken en op hun beurt werden haar gevoelens beinvloed door de melodie.  In wisselwerking.

 

Ze speelde de “geheime droomdans“. Ze hield van de new-age muziek van David Lanz. Ze speelde deze muziek al jaren en haar twijfels, onzekerheid en ook haar levenslust van haar jonge jaren had ze steeds gemengd met deze muziek. Ze was een met de muziek. De techniek van de vingers , de bladmuziek en de toetsen van de piano, dat alles was op de achtergrond geraakt. Ze was niet meer bij die techniek maar zweefde met de muziek mee door de tuindeuren naar het gazon.

 

De zon stond al laag en het gras was donkergroen aan het worden. De schaduwen waren al wat langer  , er waren wat vogels muziek aan het maken in de hoge bomen en die gingen samen met de pianogeluiden van de “geheime droomdans”.

 

De liep naar het midden van het gazon op blote voeten over het zachte koele gras. Ze ging daar staan en strekte zich uit: de lange benen strak naar beneden  en haar slanke armen steil omhoog. De palmen tegen elkaar en de vingertoppen priemend in de lucht. Ze keek op naar haar handen. Ze kwam los van de grond en steeg een paar centimeter op en bleef daar zweven.  Ze liet haar armen met een grote boog zakken. Als penselen trokken haar vingers een grote cirkel tot ze zich horizontaal uitstrekten. Ze draaide haar armen naar rechts en verder door naar achteren. Haar lichaam volgde die beweging en langzaam draaide ze rond. Ze draaide rond en rond en trok intussen haar linkerbeen omhoog tot haar voet haar kruis raakte. Zo draaide ze verder rond en rond. Daarna strekte ze haar opgetrokken been uit , horizontaal, net als haar linkerarm.

Alles bewoof in het ritme van de pianomuziek. Het gevoel dat zij voelde vlak voordat haar vingers de toetsen raakten en dat zij in de muziek legde, datzelfde gevoel legde ze in de beweging van haar benen en voeten.

 

De zelfverzekerde, brutale maar toch ingetogen trots die ook in de muziek lag bracht ze naar buiten met haar strakke lichaam. Ze had alleen een mini rokje aan en voor de rest was zij gekleed in een glanzende bruine huid  en blonde lange loshangende haren.

 

Langzaam draaide ze rond tot ze tot stilstand kwam. Ze boog voorover over haar horizontaal gestrekte been en raakte met haar hoofd haar knie. Haar haar hing naar beneden en kwam dichtbij het gras. Ze richte zich weer op en strekte zich helemaal uit en draaide opnieuw. Nu in de andere richting . Ze kwam wat verder omhoog van de grond en zweefde wat hoger daar daarvoor. Ze bewoog haar armen en benen zoals daarvoor, maar nu aan de andere kant en in de andere richting.

 

Martha was nog jong en ze weefde zonder veel gewicht en met soepele bewegingen. Langzaam kwam ze hoger en ze strekte zich horizontaal uit. Ze lag horizontaal en ze liet haar lichaam bewegen en deinen. Het was alsof ze op de warme zee lag. Met de zon laag boven de horizon. Kleine golfjes bewogen op en neer en lieten de zon erin spiegelen. De zonnestralen lieten de golfjes steeds opnieuw als spiegeltjes reageren . Martha lag op het water en talloze lichtspiegelingen kwamen op haar af. De muziek was murmelend geworden en werd ondersteund door geruis van de golfjes die op het strand braken.

Ze strekte zich uit , eerste zijwaards en daarna in de lengte. Daarna liet ze de spamnning los en deinde helemaal gewichtloos mee met de zee.

Relaxperience

 

Ze voelde geen gewicht en bewoog zo nu en dan haar benen langzaam op en neer en dan weer zijwaards en terug. Loom vroeg ze zich af wie ze eigenlijk was. Was zij dat lichaam: nee toch.

Ze keek op zichzelf neer zoals ze daar meegofde en terwijl ze keek verwijderde zich haar lichaam. Het werd steeds kleiner en verderweg, leek het wel. Het werd een steeds kleiner bruin lichaampje in de grote blauwe rimpelende vlakte. Die watervlakte rimpelde in een wirwar. Net zoals het geruis van de golfjes op het strand geen ritme of melodie kenden, alleen maar geruis waren.

 

Ze zag wolkjes om haar heen. Wolken verder weg waren bont geleurd. Met prachtige mengelingen van rood oranje en geel en purper. Geen schilder die dit kan schilderen dacht Martha.

Dichterij waren er allen maar twee tinten van geel en blauw. Ze dreef en zweefde. Even was ze nog in dat kleine bruine lichaampje en dan zag ze het weer als een klein voorwerp in de verte, alsof het niet meer bij haar hoorde. Of ze nu op het water was of in de wolken: ze voelde zich gelukkig en vredig.

 

Ze was er en bleef er en was helemaal gelukkig.

 

De vespers was afgelopen en haar mede-zusters schuifelden langzaam en gebogen naar buiten. Een zuster liet haar gewicht op een rollator rusten en kwam langs de plaats van Martha. Ze merkte iets ongewoons, en wist niet meteen wat. Toen besefte ze dat Martha stil bleef zitten, niet opstond zoals altijd, en haar ook niet aankeek, zoals altijd.

 

Toen wist ze het. Ze was blij en wist dat Martha nu heel gelukkig was en ze wist dat het niet lang zou duren voordat zij zelf ook zo gelukkig zou zijn. Martha zat nog geknield op haar bank, en was dood.

De zuster dacht niet na over wat ze moest doen. Ze bracht haar vingers van haar rechterhand naar haar mond en maakte ze nat. Daarna ging ze ermee naar het hoofd van Martha en trok een dansende cirkel boven haar neus en tussen de wenkbrauwen van Martha.

Martha zag dit van boven aan en ze ging verder met haar pianospel, met haar “geheime droomdans”.